Muhammadiyah Māʻūnic Philosophy and Financial Inclusion: A Maqasid Perspective

Authors

  • Syamsul Anwar Sunan Kalijaga State Islamic University Yogyakarta, Indonesia

DOI:

https://doi.org/10.26555/ijish.v4i2.5044

Keywords:

Māʻūnic Philosophy, Muhammadiyah, The Real Islamic Community, Maqāṣid al-Syarīʻah, Social Programs, Financial Inclusion

Abstract

Muhammadiyah’s al-Maun philosophy is a religious and social outlook developed by this organization, and underlies social programs, activities, and works it carries out in order to achieve an ideal form of human life organizing, i.e. what is called “a true Islamic society.” Inspired by the philosophical stance of existential dualism, while giving emphasis on the relative importance and significance of worldly life, this largest Muslim social association in Indonesia, in contradistinction to the the Sufis’ attitude, sees the world as a divine gift onto humankind and it is, therefore, good and innocent, as well as malleable and capable of recieving human conduct to construct it for the common benefits of humankind. This philosophy takes five principle as its bases: the doctrine of tawḥīd; the societal nature of human; the primacy of ethical values of justice, trustworthiness, fraternity, and solidarity; observance of divine law; and the importance of organization. Extracted out of sūrat al-Māʻūn in the Quran and hence its name, this philosophy aims to actualize the social dimension of maqāṣid al-sharīʻa, i.e. to realize the good interests of society’s members as a whole including, and primarily, the vernarable segment among them.  

References

ابن خلدون، مقدمة ابن لخلدون وهو الجزء الأول من ديوان المبتدأ والخبر في تاريخ العرب والبربر ومن عاصرهم من ذوي السلطان الأكبر، بتحقيق خليل شحادة، بيروت: دار الفكر للطباعة والنشر والتوزيع، 1421/2001.

ابن عربي، محيي الدين محمد بن علي بن محمد بن أحمد، فصوص الحكم، بتحقيق عاصم إبراهيم الكيالي، بيروت: دار الكتب العلمية، 2009 م.

أحمد، الإمام، مسند الإمام أحمد بن حنبل، بتحقيق شعيب الأنؤوط وآخرين، بيروت: مؤسسة الرسالة للطباعة والنشر والتوزيع، 1416/1995– 1421/2001.

الأنوار، شمس، أصول الفقه: دراسة نقدية في آليات اكتشاف الأحكام الشرعية، جوكجاكرتا: مدرسة المعلمين المحمدية، 2020.

البخاري، محمد بن إسماعيل، صحيح البخاري، بتحقيق مصطفى ديب البغا، دمشق_بيروت: دار ابن كثير، واليمامة للطباعة والنشر والتوزيع، 1407/1987.

بسيوني، إبراهيم، نشأة التصوف الإسلامي، القاهرة، مصر: دار المعارف، دت.

البهي، محمد، الجانب الإلهي من التفكير الإسلامي، القاهرة: مكتبة وهبة، 1424/1982.

البيهقي، الإمام، شعب الإيمان، الرياض: مكتب الرشد للنشر والتوزيع، 1423/2003.

البيهقي، السنن الكبرى، بتحقيق محمد عبد القادر عطا، بيروت: دار الكتب العلمية، 2003/1424.

الجندي، أهمية المقاصد في الشريعة الإسلامية وأثرها في فهم النص واستنباط الحكم، بيروت: مؤسسة الرسالة، 1429/2008.

الجيلي، عبد الكريم، الإنسان الكامل في معرفة الأواخر والأوائل، بتحقيق أبو عبد الرحمن صلاح بن محمد بن عويضة، بيروت: دار الكتب العلمية، 1418/1997.

السكندري، العارف بالله ابن عطاء الله، لطائف المنن، بتحقيق عبد الحليم محمود، القاهرة: دار المعارف، دت.

العيني، بدر الدين، العناية في شرح الهداية، بيروت: دار الفكر، 1411/1990.

الفارابي، أبو نصر، كتاب آراء أهل المدينة الفاضلة، بيروت: دار المشرق، 1958.

القاشاني، عبد الرزاق، شرح فصوص الحكم، مصر: مصطفى البابي الحلبي، 1321 هـ .

القرضاوي، يوسف، مشكلة الفقر وكيف عالجها الإسلام (بيروت: مؤسسة الرسالة، 1406/1985.

القشيري، أبو القاسم عبد الكريم بن هوازن، الرسالة القشيرية، بتحقيق أحمد هاشم السلمي، بيروت: دار الكتب العلمية، 1434/2013.

المستغانمي، أبو العباس سيدي أحمد بن مصطفى المعروف بابن علوية، المنح القدوسية في شرح المرشد المعين بطريق الصوفية، بتخقيق سعود القواص، بيروت: دار ابن زيدون للطباعة والنشر والتوزيع، 1986.

مسلم، صحيح مسلم، بتحقيق محمد فؤاد عبد الباقي، دار الكتب العلمية، 1412/1992.

النسائي، سنن النسائي، تحرير أحمد شمس الدين، بيروت: دار الكتب العلمية، 1426/2005.

ب- المراجع غير العربية

Al-Attas, Syed Muhammad Naguib, The Mysticism of Ḥamzah Fanṣūrī, University of Malaya Press,1970.

Al-Fārūqī, Ismail R., and Lois Lamiyā’ al-Fārūqī, The Cultural Atlas of Islam, New York: Macmillan Publishing Company, 1986.

Al-Fārūqī, Ismail Raji, Al-Tawhid: Its Implixation for Thought and Life, Herndon, Virginia: The International Institute of Islamic Thought, 1416/1995.

Hadi, Amirul, Aceh: Sejarah, Budaya, dan Tradisi (أتشيه: تاريخ وثقافة وتقاليد), Jakarta: Yayasan Pustaka Obor Indonesia, 2010.

Asrofie, Yusron M., Kiyai Haji Ahmad Dahlan: Pemikiran dan Kepemimpinannya (الشيخ الحاج أحمد دحلان: أفكاره وقيادته), Yogyakarta: MPKSDI PP Muhammadiyah, 2005.

Baidhawy, Zakiyuddin, dan Azaki Khoiruddin, Etika Muhammadiyah dan Spirit Peradaban (الأخلاق المحمدية وروح الحضارة), Yogyakarta: Suara Muhammadiyah, 2017.

Berita Resmi Muhammadiyah (الجريدة الرسمية لمحمدية), edisi khusus, No. 01 / 2005 (Rajab 1426 / September 2005).

Darban, Ahmad Adaby, Sejarah Kauman: Menguak Identitas Kampung Muhammadiyah (تاريخ كومان: كشف عن هوية حي محمدي), Yogyakarta: Suara uhammadiyah, 2011.

Doorenbos, Johan, Geschriften van Hamzah Pansoeri (كتابات حمزة فنصوري), doctor proefschrift aan de Rijks-Universiteit te Leiden 1933, Leiden: N.V. v.h. Batteljee & Terpstra, 1933.

Fanṣūrī, Ḥamzah, “Sjaʻir Djawi Fasl fi Bayān at-Tawhid,” bewerkt en gepublisheerd door Doorenbos, Geschriften van Hamzah Pansoeri, doctor proefschrift aan de Rijks-Universiteit te Leiden 1933, Leiden: N.V. v.h. Batteljee & Terpstra, 1933.

Fanṣūrī, Ḥamzah, “Syarāb al-‘Āshiqīn,” edited and published by Al-Attas in his The Mysticism of Ḥamzah Fanṣūrī, Kuala Lumpur: University of Malaya Press, 1970.

Fatwa-Fatwa Tarjih: Tanya-Jawab Agama (فتاوى الترجيح: أسئلة وأجوبة في المسائل الدينية), Yogyakarta: Suara Muhammadiyah, 2006.

Khaleequzzaman, Muhammad, and Nasim Shah Shirazi, “Islamic Microfinance An Inclusive Approach with Special Reference To Poverty Eradication In Pakistan,” IIUM Journal of Economics and Management 20, No. 1 (2012): 19-49.

“Keputusan Muktamar Muhammadiyah Ke-45 Tentang Anggaran Dasar Muhammadiyah (قرار مؤتمر محمدية الخامس والأربعون بشأن النظام الأساسي لمحمدية), Berita Resmi Muhammadiyah, Nomor 01 Tahun 1426/2005: 107-130,

“Keputusan Presiden Republik Indonesia” (قرار رئيس جمهورية إندونيسيا), Nomor 657 Tahun 1961 (27 Desember 1961).

Mulkhan, Abdul Munir, K.H. Ahamd Dahlan dan Muhammadiyah dalam Perspektif Perubahan Sosial (الشيخ أحمد دحلان ومحمدية من منظرور تغير اجتماعي), Jakarta: Bumi Aksara, 1990.

“Mukaddimah Anggaran Dasar Muhammadiyah,” (مقدمة نظام محمدية الأساسي) Berita Resmi Muhammadiyah Vol. 1, Tahun 1426/2005: 107-110.

Pimpinaan Pusat Muhammadiyah, Himpunan Putusan Tarjih Muhammadiyah (مجموعة قرارات الترجيح), Yogyakarta: Suara Muhammadiyah, 2009.

Pimpinan Pusat Muhammadiyah, Adabul Mar’ah fil-Islam (), Yogyakarta: PP Muhammadiyah, 1990.

Pimpinan Pusat Muhammadiyah, Manhaj Gerakan Muhammadiyah: Ideologi, Khittah, dan Langkah (منهج حركة محمدية: إيديولوجيا وخطة وخطوة), Yogyakarata: Suara Muhammadiyah dan Majelis Pendidikan Kader PP Muhammadiyah, 2010.

Pimpinan Pusat Muhammadiyah, Pedoman Hidup Islami Warga Muhammadiyah (إرشادات الحياة الإسلامية لأعضاء محمدية), Yogyakarta: Suara Muhammadiyah, 2018.

Pimpinan Pusat Muhammadiyah, Tafsir at-Tanwir (تفسير التنوير), Majelis Tarjih dan Tajdid PP Muhammadiyah, 2016.

Salam, Yunus, K. H. Ahmad Dahlan: Amal dan Perjuangannya (الشيخ الحاج أحمد دحلان: أعماله وجهوده), Tangerang, Banten: Al-Wasat Publishing House, 1430/2009.

Sejarah Muhammadiyah Bagian Pertama (تاريخ محمدية القسم الأول), Yogyakarta: Majelis Pustaka, Pimpinan Pusat Muhammadiyah, 1993.

Yusuf, Muhammad Yunan, ed., Ensiklopedi Muhammadiyah (الموسوعة المحمدية), Jakarta: PT Grafindo Persada, 2005.

Downloads

Published

2021-10-09

How to Cite

Anwar, S. (2021). Muhammadiyah Māʻūnic Philosophy and Financial Inclusion: A Maqasid Perspective. IJISH (International Journal of Islamic Studies and Humanities), 4(2), 1–21. https://doi.org/10.26555/ijish.v4i2.5044

Issue

Section

Articles